UNESCO Dünya Miras Listesi, “Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına Dair Sözleşme” kapsamında bazı kriterler doğrultusunda oluşturulmaktadır. Bu listeyi oluşturmanın amacı evrensel değerlere sahip çıkıp tanıtmak ve yaşatmaktır. Uzman değerlendirmesi sonucunda dünya mirası listesinde 1073 kültürel ve doğal varlık vardır. Bu varlıklardan 17 tanesi ülkemizde bulunmaktadır. Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü bünyesinde korunan bu varlıklar şunlardır:
1. İstanbul
İstanbul, 1985 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine dahil edilmiştir. Asya ve Avrupa’yı birbirine bağlayan bu tarihi kent, MÖ 7. Yüzyılda kurulmuştur. İstanbul’daki dört bölge UNESCO listesindedir. Sultanahmet Sit Alanı, Süleymaniye Koruma Alanı, Zeyrek Koruma Alanı ve İstanbul Kara Surları koruma alanıdır.
2. Safranbolu
Safranbolu, Türkiye UNESCO Dünya Mirası Listesine 1994 yılında girmiştir. Batı Karadeniz’de yer alan Safranbolu, tipik bir Anadolu kentidir. Koruma altındaki evleri, geleneksel çarşıları, taş konaklardan dönüştürülen otel ve restoranları ile harika bir kenttir.
3. Efes
Efes, İzmir’de bulunan kültürel bir mirastır. Meryem Ana Evi, Çukuriçi Höyük, Efes Antik Kenti ve Ayasuluk Tepesi ile bir bütündür. Günümüzde bölgenin en turistik yerlerinden olan Efes, yılın her döneminde yerli ve yabancı turistleri ağırlayan koruma altındaki bir alandır.
4. Troya Antik Kenti
1998 yılında UNESCO Dünya Miras Listesine alınan Troya Antik Kenti Çanakkale’dedir. Dünyanın en ünlü antik kentlerinden olan Troya’nın MÖ 3. Yüzyılda kurulduğu düşünülmektedir.
5. Ani Arkeolojik Alanı
Ani Arkeolojik Alanı, İpek Yolu’nun bir kısmıdır. 2016 yılında UNESCO listesine giren Ani, mimarlık ve sanatın yüzyıllardır canlı olduğu bir coğrafyadır.
6. Afrodisias
Aydın’da bulunan Afrodisias Antik Kenti MÖ 5. Yüzyılda kurulmuştur. Günümüze kadar iyi şekilde korunmuş olarak gelen Afrodisias özellikle bünyesinde bulunan mermer ocakları ile zengin bir varlıktır.
7. Divriği Ulu Camii
1985 yılında Dünya Miras Listesi’ne alınan Divriği Ulu Camii Sivas’tadır. 13. Yüzyılın başında yapılan caminin yanında iki kubbeli bir türbe ve bir hastane de vardır.
8. Nemrut Dağı
Ülkemiz Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bulunan Nemrut Dağı 1987 yılında UNESCO tarafından korunan varlıklardan biri haline gelmiştir. Burada bulunan anıt mezar ve heykeller dünyaca ünlüdür. Gün doğumunun en güzel şekilde izlendiği yerlerden biri olan Nemrut, mutlaka görmeniz gereken yerlerdendir.
9. Çatalhöyük Neolitik Kenti
2012 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesine alınan Çatalhöyük, Konya’dadır. Çatalhöyük, yerleşik hayata geçiş, tarım ve avcılık tarihine tanıklık eden bir yerdir. Burada tarihi evler, sokaklar ve yerleşim yerlerini görebilirsiniz.
10. Bergama
Helenistik dönemden kalma olan Bergama, dönem dönem imparatorlukların başkenti olarak kullanılmıştır. Burası özellikle peyzaj alanında oldukça değerli bir varlıktır.
11. Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri
Bu kültür mirası Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri olarak iki kısımdan oluşur. Şehir merkezinde kalan Diyarbakır Kalesi, oldukça korunmuş şekilde günümüze kadar gelmiştir. Hevsel Bahçeleri ise peyzaj alanında dünya öncülerindendir.
12. Xanthos–Letoon
Ülkemizde UNESCO Dünya Mirası Listesine ilk alınan kültürel varlıklardan olan Xanthos–Letoon Akdeniz Bölgesi’nde bulunur. Xanthos, Likya’nın başkentidir. Letoon ise Likya’nın dini merkezi olarak görülür.
13. Bursa ve Cumalıkızık
2014 yılında Türkiye UNESCO Dünya Mirası Listesine alınan Bursa ve Cumalıkızık her geçen gün daha popüler olmaktadır. Yeşil Külliye, Hanlar Bölgesi, Hüdevandigar Külliyesi, Cumalıkızık Köyü, Yıldırım Külliyesi koruma altında bulunan yerlerdendir.
14. Göreme ve Kapadokya
Göreme Milli Parkı ve Kapadokya 1985 yılında UNESCO Mirası olarak değerlendirilmiştir. Doğal oluşum olması nedeniyle tüm dünyada tanınan Göreme ve Kapadokya, Soğanlı Arkeolojik Alanı, Göreme Milli Parkı, Derinkuyu ve Kaymaklı Yeraltı Şehirleri, Karlık Kilisesi, Yeşilöz Theodoro Kilisesi ve Karain Güvercinlikleri ile önemli bir doğal ve kültürel mirastır.
15. Pamukkale – Hierapolis
Beyaz travertenler, şifalı sular ve Hierapolis arkeolojik kenti ile Pamukkale ve Hierapolis UNESCO Dünya Mirası Listesi’ndedir.
16. Hattuşa
Hattuşa, ülkemizde yer alan Hattuşa, Hitit İmparatorluğu’nun başkentidir. Koruma altında olan kalıntılar içerisinde evler, sular ve tapınaklar görülebilir.
17. Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi
Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi 16. Yüzyılda Mimar Sinan tarafından yapılmıştır. Mimar Sinan’ın ustalık eseri olarak bilinen 4 minarelidir. Kültürel miraslarımızdan biridir.
